15 Mayıs 2013 tarihinde AKP iktidarınca TBMM’ye 657 sayılı DMK başta olmak üzere pek çok Kanunda ve Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklik öngören Torba Yasa Tasarısı sunulmuştur. Söz konusu tasarının yasalaşması durumunda “hükümet memurluğu’ hayata geçirilerek siyasi kadrolaşma tamamlanmış olacak. Tasarıyı ana başlıklar halinde özetlemek gerekirse;
MADDE 1 -2:
$11- Uzman yardımcılığı, müfettiş yardımcılığı, denetçi yardımcılığında çalışma süresi 3 yıldan 2 yıla indirilecek. Bu kadrolardan uzmanlığa atanabilmek için tez hazırlama şartı kaldırılacak. Yine uzmanlığa atanmalarında yabancı dil belgesine sahip olma şartı ihtiyari hale getirilecek.
$12- Uzman yardımcılığı, müfettiş yardımcılığı, denetçi yardımcılığında çalışma süresi 3 yıldan 2 yıla indirilecek. Bu kadrolardan uzmanlığa atanabilmek için tez hazırlama şartı kaldırılacak. Yine uzmanlığa atanmalarında yabancı dil belgesine sahip olma şartı ihtiyari hale getirilecek.
$13- Kamu kurum ve kuruluşlarında uzman olabilmek için daha önce Adalet, Milli Savunma, İçişleri, Dışişleri, Yüksek Öğrenim Kurulu ve Bakanlar kurulunca belirlenen bakanlık bağlı kuruluşlarının uzman yardımcılığı için gerekli olan “en az dört yıllık lisans eğitimi veren hukuk siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakültelerinden veya bakanlıklar ve kurumlarca yürütülen kurumsal hizmet gerekleri çerçevesinde en az dört yıllık lisans eğitimi veren ve yönetmelikle belirlenen yüksek öğretim kurumlarından ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilen yurt içi veya yurt dışındaki öğretim kurumlarından mezun olma” şartı, tüm uzmanlıklar için gerekli hale geliyor.
MADDE 3: KARİYER VE LİYAKAT ORTADAN KALDILIYOR: HÜKÜMET MEMURLUĞU GELİYOR
$11. Müdür, İl Müdürü, Daire Başkanı ve daha üst ünvanlı kadrolara yapılacak atamalarda aranan 8-10 ve 12 yıllık hizmet süresi 5 yıla indiriliyor. 5 yılın hesabında sadece kamudaki süreler değerlendirilecek.
$12. 6400 ek göstergeli Genel Müdür ve üstü kadrolara atanmada da 5 yıl hizmet yeterli olacak. 5 yılım hesabında bu kez özel sektördeki süreler de değerlendirilecek.
$13. 6400 ek göstergeli Genel Müdür ve üstü kadrolara daha önce hiç memuriyeti olmayanlar da atanacak.
$14. Müdür ve üstü kadrolara atanmada belirli süre o kurumda çalışmış olma, belirli bölümleri bitirmiş olma gibi şartlar aranmayacak
MADDE 4:
Yukarıda 1. Ve 2. Madde kapsamında öngörülen düzenlemelerin şuan çalışmakta olan uzman-müfettiş ve denetçi, yardımcıları hakkında da uygulanacak.
MADDE 5:
Bu madde de en önemli husus 6004 sayılı yasanın 13. Maddesinin birinci ve ikinci fıkrasının iptal edilmesidir.
6004 sayılı yasaya göre mevcut durum;
Merkez teşkilatındaki unvanlar ve atamalar
MADDE 13- (l) Merkez teşkilatındaki görevlere yapılan atamalara ilişkin genel esaslar şunlardır:
a) Müsteşar ve müsteşar yardımcıları, büyükelçilik yapmış birinci derece kadrodaki meslek memurları arasından atanır.
b) Genel müdürler, genel müdür yardımcıları ve müstakil daire başkanları, birinci derece kadrodaki meslek memurları arasından atanır.
MADDE 6:
ÖSYM Hizmetlerinde öğrenci çalıştırma: Ucuz işgücü. Memur istihdamı yerine maliyeti azaltmak için öğrenci emeği sömürüsü.
MADDE 7:
28 Şubat 1997 tarihinden sonra verilen disiplin cezaları nedeniyle memurluktan çıkarılanlardan aradan geçen sürede memur olma şartlarını taşıyanlar yeniden göreve ataması yapılacak. Bu atamalarda bütçedeki kadro kısıtları uygulanmayacak. Yani yıllardır beklenen disiplin affından sadece “28 şubat mağdurları” nın yararlanması hedefleniyor.
MADDE 8: Üst düzey yöneticiler ve kariyer meslek mensupları (uzman, uzman yardımcısı, denetçi gibi) hakkında yapılması planlanan değişikliklerin kurum, teşkilat yasaları ile uyumlu hale getirilmesi ağırlıklı bir madde.
Bunun dışında bu madde de öne çıkanlar:
1-Fazla mesai ödemesi Anayasa Mahkemesi kararına rağmen ortadan kaldırılıyor:
Hatırlanacağı üzere 2 Kasım 2011 tarihili Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 666 Sayılı KHK ile bazı kurumların fazla çalışma ücreti ödemelerinin 31 Aralık 2012′ye kadar devam etmesi ancak 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle sonlandırılmasını düzenliyordu. Bu süre bazı kurumlar için ise 31 Aralık 2014’te sona eriyordu. Hatta Orman Genel Müdürlüğü merkez teşkilatı personeli için öngörülen fazla çalışma ücreti 31Aralık 2012’e kadar olan süre için yarıya düşürülmüştü.
Anayasa mahkemesi 666 sayılı KHK’nın bazı maddelerinin iptaline ilişkin başvuruyu değerlendirerek bir karar aldı. Bu karara göre 666 KHK’nın 15. Maddesinde düzenlenen fazla mesai ile ilgili hükmünü iptal etti. Yine hatırlanacağı üzere Anayasa Mahkemesinin 666 KHK’nın iptal ettiği düzenlemelerinin bir kısmı kararın Resmi Gazetede yayımlandığı tarihte, iptal edilen düzenlemelerin önemli bir bölümü ise mahkeme kararının Resmi Gazetede yayımlandığı tarihten dokuz ay sonra yürürlüğe girecekti.
TBMM’ye sunulan bu torba yasa ile Anayasa Mahkemesi kararı boşa çıkarılıyor ve fazla mesai ücreti yeniden iptal ediliyor. Fazla mesai ücretlerinin kesilmesi nedeniyle kamu emekçilerinin önemli bir bölümünün ücretlerinde büyük düşüşler yaşanmaya devam edecek.
ÖSYM ‘NİN YAPTIĞI SINAVAR BİLGİ EDİNME HAKKI’NIN KAPSAMI DIŞINA ÇIKARILIYOR:
Tasarıda en önemli değişikliklerden birisi de Bili Edinme Hakkı Kanunun istisna düzenlemesine ilişkin. Bu mad deye yapılan ekle ÖSYM’nin yaptığı sınavlarda sorulan sorular ve cevaplar bilgi edinme hakkının kapsamı dışına çıkarılıyor.
Bunun anlamı ÖSYM’nin yaptığı herhangi bir sınavda (örneğin kamu kurum kuruluşlarına alınmada aranan KPSS) beklediği puanı alamayanların bilgi alma hakkı artık olmayacak. Yani itiraz edemeyecek. Böylece özellikle son yıllarda yapılan sınavlarda yaşanan kopya-soruların dışarı sızdırılması olayları sonrası sıkışan ÖSYM tam koruma altına alınacak.
Sonuç:
Yönetici kadrolarına atanabilmek için belirli bir meslek grubu, kariyer meslek mensubu ya da kurum meslek personeli olma, belirlenen hizmet sınıflarına ya da hâkimlik ve savcılık mesleklerine ilişkin kadrolarda bulunma gibi özel şartların kaldırılıyor.
Neredeyse hiçbir nitelik aramadan tüm yandaşların (kamu –özel ayrımı gözetmeksizin) üst düzey yönetici olabilmesinin yolunun açılması ise kamuda kariyer ve liyakat ilkelerini yok edilecek. Yıllarca kamuda görev yapmış olan kamu emekçilerinin yükselmelerinin önü tamamen tıkanacak. Kamu istihdam mantığını tamamen tahrip eden düzenleme ile kamu emekçisi alımındaki kurallar tamamen ihlal edilecektir. Kamu yararı ilkesi tamamen rafa kaldırılacaktır.
Kadrolaşma, adam kayırma gibi olumsuzlukları kısmen de olsa engelleyen, kamu personelinin bilgi birikimine göre yerleştirilmesini amaçlayan KPSS’yi ve kariyer ve liyakat ilkelerini arkadan dolanmak anlamı taşıyan bu uygulama, tam anlamıyla bir istismar alanı haline gelecektir.
