30 Mayıs 2013
Bilindiği üzere KESK olarak insanca yaşam, güvenceli iş ve ücret talebi ile 5 Haziran’da uyarı grevi gerçekleştireceğimizi kamuoyuna ilan etmiş bulunuyoruz. Bizi greve götüren koşulları kamuoyu ile paylaşırken amacımızın sadece 15 Mayıs’ta TBMM’ye sevk edilen “hükümet memurluğu” torba yasa tasarısının geri çekilmesi olmadığını, kamu emekçilerini güvencesiz bir çalışma yaşamına sürükleyen düzenlemeleri adım adım hayata geçirenlere karşı güçlü bir cevap vermek olduğunun altını özellikle çizdik. Ancak grev kararımızı açıklamamızın hemen ardından durumun ciddiyetini hala görmek istemeyen bazı çevreler kamu emekçilerinin kafasını karıştıran bir söylemle adeta grev kırıcılığına soyunmuştur.
AKP’nin aylardır ısrarla gündeme getirdiği; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda kapsamlı değişiklikler çerçevesinde kamuda istihdam biçimlerinin yeniden düzenlenmesi, rotasyon, performansa göre ücret, disiplin cezalarının yeniden düzenlenmesi gibi konuların Meclise sevk edilen torba yasa tasarısında şimdilik yer almamasından yola çıkan malum çevreler grevi gerektiren koşulların olmadığını iddia etmektedir.
Kamu emekçilerinin iradesinin açığa çıkmasından korkanların başında emek karşıtı yüzüne, grev kırıcılığında ne kadar “ustalaştığına” son olarak ÇAYKUR ve Hava -İş grevlerinde bir kez daha tanık olduğumuz AKP’nin gelmesi elbette ki şaşırtıcı değildir. 5 Haziran’da yapacağımız uyarı grevinin altını boşaltmak, etkisini zayıflatmak AKP iktidarının emek düşmanlığı politikasındaki tutarlılığının doğal sonucudur. Diğer taraftan sadece AKP iktidarı değil, kamu emekçilerinin hak ve çıkarlarını korumak ve geliştirmekle görevli olduğunu iddia eden ancak yaşanan her gelişmede yandaşlığını yeniden tescillemekten öteye gitmeyen kimi sendikamsı yapılar da işyerlerinde yaptıkları anti propaganda ile grev kırıcılığına soyunmuştur. Daha dün, greve katıldığı için aynı işyerinde birlikte çalıştığı arkadaşı hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunacak kadar “sendikacılık” yapanlar bugün grev aleyhtarlığında hamileri AKP ile el ele vermiştir.
Daha önce de defalarca ifade ettik, bir kez daha vurgulamakta fayda görüyoruz. Yazıldığı gibi okunan ‘güvence’ kavramı bir insanın geleceğe güvenle bakmasını sağlayan tüm unsurları barındırır. Bir çalışanın geleceğe güvenle bakabilmesi ancak işinin, gelirinin, sosyal güvenliğinin, sendikal hak ve özgürlüklerinin garanti altı altına alınması ile mümkündür. Tüm çalışanlar gibi kamu emekçileri de geleceğe ilişkin beklentilerini koruyabildikleri ölçüde kendisini ve ailesini güvende hissedebilir. Oysa ülkemizin kamu emekçileri istikrarsızlıkla kol kola giren güvencesizliği her geçen gün biraz daha fazla hissetmektedir. Yıllardır hayata geçirilen yasalarla, kanun hükmünde kararnamelerle, fiili uygulamalarla kamu emekçilerinin iş güvencesi alabildiğine sınırlanmıştır.
Bugün aynı kurumda, aynı veya benzer işi yapan kamu emekçileri ücret ve sosyal haklar başta olmak üzere pek çok konuda ayrı düzenlemelere, yasalara tabi hale getirilmiştir. Diğer gruplara göre göreceli olarak daha avantajı gözüken 4/A’lıllar da dâhil olmak üzere, istihdam biçimi ne olursa olsun tüm kamu emekçileri taşeron, esnek, performansa dayalı, güvencesiz ve kuralsız bir çalışmanın ucuz işgücü haline dönüştürülmek istenmektedir. Kamu emekçilerinin kazanılmış haklarını, maaşlarını, ücretlerini maliyet olarak gösterenler farklı farklı istihdam yapıları ile onları bölmek için elinden geleni yapmaya devam etmektedir.
Bugüne kadar iktidara gelen, ruhunu sermayeye teslim etmiş tüm siyasi partilerin iş birliği ile kamu hizmetlerinin adım adım ticarileştirilmesi süreci çalışanların güvencesizleştirilmesi ile paralel olarak hayata geçirilmiştir. 10 yılı aşan AKP iktidarında ise kamunun toptan tasfiye edilmesi sürecine hız verilmiştir. Kamu hizmetlerinin piyasaya açılma süreci hızlandırılmış, özelleştirme ve taşeronlaştırma katlanarak artmıştır. Asgari ücrete mahkûm edilen taşeron firma çalışanı yüz binlerce insan hastanelerden okullara kadar birçok kamu kurumuna kadar yayılmıştır. Kamuda taşeron firma bünyesinde çalıştırılanların sayısı 2002 yılında 15 bin civarında iken bugün belediyelerdekilerle birlikte bu sayı 1 milyonu çoktan aşmıştır. Halktan alınan vergilerle kurulan kamu kuruluşları, KİT’ler birkaç yıllık karı karşılığında hatta çoğu kez arsa bedelinin bile altında belirlenen rakamlarla bir avuç sermayedara, yandaşa peşkeş çekilmiştir. Son olarak Demiryollarının serbestleştirilmesi ve PTT A.Ş. yasaları sermayenin karı için her yolu mubah görenlerin kamu yararını yok sayan yüzlerini tüm çıplaklığı ile ortaya koymuştur. Emeğin, emekçilerin aleyhine yaşanan tüm bu gelişmeler bile aslında başlı başına grev sebebidir.
Emekçilerin içinde bulunduğu bu kara tablonun her geçen gün daha da karanlık hale getirilmesini görmeyen, bilinçli ya da bilinçsiz grev aleyhtarlığı yapanlara hiç değilse son birkaç hafta içinde yaşanan gelişmelere göz atmalarını öneriyoruz. Evet,15 Mayıs’ta TBMM’ye sevk edilen torba yasa tasarısında sürgün-rotasyon şimdilik yok. Ama söz konusu torba yasa tasarısından hemen iki gün sonra, 17 Mayıs 2013 tarihinde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yayınlanan Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin tam bir sürgün yönetmeliği olmadığını kim iddia edebilir? Sosyal hizmetlerde büyüyen personel açığını yeni kadro ihdas ederek gidermek yerine mevcut personeli daha fazla çalıştırmayı ve istekleri dışında adeta sürgün ederek sosyal hizmet vermeyi dayatan bu yönetmelikte zorunlu çalışma süreleri 1. bölgede 7 yıl, 4. bölgede 3 yıl olarak öngörülmektedir. Hiçbir kanunda bu kadar uzun süreli zorunlu çalışma olmamasına rağmen çıkarılan bu yönetmelik AKP iktidarının hak, hukuk tanımazlığını yeterince göstermiyor mu? Gözaltına alınan, görevden uzaklaştırılan, tutuklanan kişilerin aynı görev yerlerinde kalmalarının önüne geçerek başka yerlere sürgün edilmelerinin yönetmelik maddesi haline getirildiği koşullarda bırakın iş güvencesini, sendikal hakların da hedef alınmadığını iddia etmek mümkün müdür?
Basına yansıyan haberlere göre 15 Mayıs’ta meclise sevk edilen torba yasa tasarısı ile birlikte kimin nerede, hangi bakanlıkta üst düzey yönetici kadrolarına getirileceği daha bugünden tartışılmaya başlanmıştır. Bilindiği üzere AKP tüzüğüne göre aralarında partinin kurmaylarının da olduğu 73 kişi 3 dönemdir üst üste milletvekili olduğu için önümüzdeki seçimde adaya olamayacaktır. Ancak torba yasa tasarısı ile bu 73 milletvekilinin geleceği de garanti altına alınmakta, kimisine Dışişleri kimisine Adalet Bakanlığında makam hazırlanmaktadır.
Öte yandan bu ülkede yaşayan herkes meclise sevk edilen yasa tasarılarının, tekliflerinin içeriğinin komisyonlarda, genel kurulda verilen önergelerle nasıl değiştirildiğini, tanınmaz hale getirildiğine defalarca tanık olmuştur. Vatandaşlara yazılan ilaç reçetesinden “katkı payı” adı altında ücret alınmasını düzenleyen yasa tasarısına son anda eklenen madde ile milletvekili emeklilik maaşlarının %100’e varan oranda artırılması bu durumun en tipik örneğidir. Daha geçtiğimiz yıl 4+4+4 olarak bilinen kesintili eğitim yasa tasarısı TBMM’ye sevk edildikten sonra komisyonlarda, genel kurulda yapılan eklemlerle esaslı bir şekilde değiştirilmiştir.
Yine geçtiğimiz yıl, tam da toplu sözleşme süreci arabuluculuk aşamasında iken bir AKP milletvekilinin verdiği yasa teklifi ile havacılık iş kolunda grevin yasaklanması hafızlardaki tazeliğini korumaktadır. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda meclise sevk edilen hükümet memurluğu torba yasa tasarısına yeni düzenlemelerin eklenmeyeceğini hiç kimse garanti edemez.
Tekrar ediyoruz. Bugün mecliste olan torba yasa tasarısının şu anki içeriğine bakıp “iş güvencesini tehdit eden gelişme yok” diyerek küçümsemek büyük bir hatadır. Bu nedenle “greve gerek yok” diyenleri bir kez daha uyarmayı görev biliyoruz. Bilinmelidir ki, AKP iktidarı tarafından “iş güvencenizi bir kalemde ortadan kaldıracağız” yönünde bir açıklama hiçbir zaman yapılmadı, bundan sonra da yapılmayacaktır. Takiyyeciliğin ustalaşan mimarı, dün kara dediğine bugün ak diyen bir iktidardan açık sözlü olmasını beklemek için iyi niyetten çok daha fazlasına ihtiyaç vardır.
Dönüp geçmişe bakıldığında “Ayinesi iştir kişinin, lafa bakılmaz” vecizesini doğrulayan onlarca örnekle karşılaşılacaktır. AKP’nin aynasından bugüne kadar emekçilerin lehine hiçbir şey yansımamıştır. Kaşıkla verilenler ise hep kepçeyle geri alınmıştır. AKP iktidarı, 2,5 milyonu aşkın kamu emekçisini doğrudan karşısına almak yerine kavisli yollardan gitmeyi, iş güvencemizi sınırlayan düzenlemeleri adım adım hayata geçirmeyi tercih etmiştir. Çok değil, daha iki yıl önce, yine bir torbanın içine konulan onlarca düzenlemeyi içeren 6111 sayılı yasa ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu torba yasa ile esnek, performansa dayalı çalışmanın önünü açan, kamu emekçilerinin memuriyetten çıkarılmasını kolaylaştıran hükümler 657 sayılı DMK’ya eklenmiştir.
Tüm bunlara rağmen Türkiye’de kamu emekçilerinin gerçek bir iş güvencesine sahip olduğunu iddia edebilmek için ya AKP hükümetinde bakan ya da AKP iktidarına biat etmekte sınır tanımayan “hükümet memuru” adayı olmak gerekmektedir.
KESK olarak, bugün mecliste olan, özel sektörden kamuya üst düzey yönetici atanabilmesinin kapılarının ardına kadar açmak için liyakat ve kariyer ilkesini tamamen ortadan kaldırılmayı hedefleyen torba yasa tasarısının da bu bağlamda ele alınması gerektiğini düşünüyoruz.
Ehliyetsiz, vasıfsız ama sadece yandaş olduğu için özel sektörden kamuya üst düzey yöneticiliğe atanmanın önünü açan yasa tasarısı öncelikle bu görevleri yerine getirecek niteliklere sahip, yıllardır kamuda hizmet edenlere hakarettir. Yandaş-Tüccar-CEO takımının açıktan atamayla müdür, genel müdür, müsteşar makamlarına taşındığı bir kamu yapılanması dolaylı değil, doğrudan kamu emekçilerinin iş güvencesini hedef almaktadır.
Kamu emekçilerinin iş güvencesinin adım adım yok edilmek istendiği bu süreçte tüm sendikalara, konfederasyonlara önemli görev ve sorumluluklar düşmektedir. Mecliste olan “hükümet memurluğu” torba yasa tasarısının içeriği hakkında hamileri ile üş aşağı beş yukarı aynı noktada buluşanların bu sorumluluğu yerine getirmeye hiç de hevesli olmadığını biliyoruz. ‘Kendine Müslüman’ olanların yaşanan bu adaletsizlik karşısında sessizliğe bürünmeleri şaşırtıcı değildir.
Ancak biz yine de her fırsatta kamu emekçilerinin iş güvencesinin “kırmızı çizgileri” olduğunu açıklayan tüm sendikalara, konfederasyonlara dostça bir tavsiyede bulunmayı görev biliyoruz. Kamu emekçilerinin iş güvencesinin adım adım yok edildiği bu süreçte ya göründüğüz gibi olun ya da olduğunuz gibi görünün.
KESK olarak 5 Haziran’da hayata geçireceğimiz uyarı grevinin tek talebinin TBMM’ye sevk edilen torba yasa tarsısının geri çekilmesi olmadığını bir kez daha vurguluyoruz. Bu torbanın içine eklenme ihtimali hiç de uzak olmayan, iş ve ücret güvencemizi hedef alan tüm saldırılara karşı 5 Haziran Çarşamba günü hizmet üretmeyeceğiz. Tüm kamu emekçilerini iş ve ücret güvencesine sahip çıkmak, emek karşıtlarına güçlü bir cevap vermek için bir kez daha 5 Haziran grevine katılmaya çağırıyoruz.
Yürütme Kurulu